Zelfstandigheidstherapeut Louise de Groodt is namens Visio International dit najaar te gast geweest bij White Yellow Cross Foundation (WYCF) op Sint Maarten. Dit is een instelling met een verpleeghuis, 24-uurs verblijf en school voor mensen met een verstandelijke beperking, en dagopvang voor ouderen met psychologische problematiek waaronder dementie. Louise heeft ruim 34 jaar werkervaring en een dijk aan expertise op het gebied van leven met slechtziend- en blindheid.
Alicia Neuteboom, werkzaam bij Visio in Leiden en Den Haag sprak met Louise over haar ervaringen. Lees hoe Louise de ogen van de professionals op Sint Maarten heeft geopend.
Hoe en waarom kwam je in contact met Sint Maarten?
“De basis voor het contact met Sint Maarten is gelegd door een collega van Visio. Zij verbleef in verband met het werk van haar man een jaar op het eiland. Omdat zij zich vanuit haar werk zo betrokken voelde bij mensen die slechtziend of blind zijn, wilde zij graag iets doen voor de eilandbewoners met een visuele beperking. Het contact met WYCF werd gelegd. Er bleek nog weinig kennis over en aandacht voor slechtziend- en blindheid. Dit vormde de basis voor het contact met Visio International. Er zijn (oude) hulpmiddelen uit Nederland verscheept en het plan voor training aan de professionals op Sint Maarten was geboren.”
Bewustwording
“Mijn belangrijkste doel was de professionals bewust maken van visuele problemen en de gevolgen hiervan. Slechtziendheid leren (h)erkennen en handelen waar mogelijk; hoe signaleer je slechtziendheid? Wat houdt slechtziend zijn in? En welke middelen en revalidatie kun je als zorg toepassen zodat je het leven van een slechtziend of blind persoon weer verrijkt. In deze bewustwording heb ik een brede groep professionals meegenomen: fysiotherapeuten, een ergotherapeut, verpleegkundige, wijkverpleegkundige, maatschappelijk werkers, zorgmanager en een sport en beweegtrainer.”
Basistraining professionals
“De professionals hebben een basistraining gehad met als onderdelen: het herkennen en ontdekken van slechtziendheid (screenen), ook bij mensen met een visuele én verstandelijke beperking; het juist begeleiden van mensen met een visuele beperking; communicatie; mobiliteit; UVshields (zonnefilters); toepassingen voor algemeen dagelijks leven en hulpmiddelen (zoals beeldschermloep). Ik heb gebruik gemaakt van elementen uit de “Visio-producten” zoals Zie-Wijzer en screening. Na de training zijn ze direct aan de slag gegaan met praktijkoefeningen!”
Bijzondere ervaring
“Weer back to basic, dat is toch weer een bijzondere ervaring. Beginnen bij wat voor ons al “gesneden koek” is. Werken vanuit de hulpvraag gaat moeilijk, want als je niet weet welke mogelijkheden er zijn, kun je er ook geen vragen over stellen. Sint Maarten is niet vergelijkbaar met Nederland. Neem alleen al de infrastructuur of de “toegankelijkheid”. Revalidatie krijgt dan ook anders vorm. In veel gevallen kun je bijvoorbeeld beter gebruik maken van taststokken met een rolpunt in plaats van met een tikpunt. Je moet “roeien met de riemen” die je hebt.”
Onmogelijkheden worden mogelijkheden
“Ik maakte met de ergotherapeut een start in het signaleren van mogelijkheden en de uitvoering. Met kleine aanpassingen zorgen dat mensen leren computeren en hun levensverhaal schrijven, leren reizen met de dollarbus (openbaar vervoer op Sint Maarten), het winkeltje om de hoek gaan bezoeken en naar het café leren lopen waar ze voelbaar domino kunnen spelen met elkaar. Mensen uit een sociaal isolement halen. Anders kijken. “Het is een “knop” die om moet. De eerste stappen zijn gezet tijdens mijn verblijf. De ergotherapeuten van WYCF nemen nu “het stokje” over.”
Kennis in de praktijk brengen
“De professionals van het WYCF hebben de kennis direct in de praktijk toegepast. We bezochten bijvoorbeeld een dame die na een hersenbloeding slechter zag. Zij “screenden” haar en kwamen tot de conclusie dat het zicht zich gelukkig had hersteld. Ook het contact op het begeleid wonen met de doofblinde Albert vond ik heel bijzonder. Hij bleek het handalfabet (vingerspellen, onderdeel van gebarentaal) te kennen. Omdat de professionals dit (nog) niet kenden, heb ik “lormen” bij hen geïntroduceerd en ze hierin geïnstrueerd. Dit is een tik- en veegsysteem waarmee het alfabet kan worden gespeld in de hand.”
Vervolg
“Vanuit Visio komt er niet direct een vervolg. Ik zou het een mooie toevoeging vinden als een low vision specialist daar (screenend) onderzoek zou gaan doen. De professionals van het WYCF pakken het zelf serieus op. Ze hebben een werkgroepje voor slechtziend- en blindheid geformeerd. Zo krijgt de (h)erkenning van een visuele beperking plaats in de begeleiding en het behandelplan. The Daily Herald, een lokale krant, schreef een mooi artikel over de samenwerking met Visio. Dit heeft geleid tot een directe aanmelding van een slechtziend persoon voor ondersteuning.”
"Als ik mijn ervaring moet samenvatten zou ik zeggen: leren kijken met andere ogen; wat kan wél."